Rak prostate počinje kada ćelije u prostati počnu nekontrolisano rasti i dijeliti se. Prostata je žlijezda koja se nalazi kod muškaraca i proizvodi dio tekućine koja je sastavni dio sperme.
Prostata
Prostata se nalazi ispod mokraćnog mjehura (šupljeg organa u kojem se skladišti urin) i ispred rektuma (posljednjeg dijela crijeva). Neposredno iza prostate nalaze se žlijezde koje se zovu sjemeni mjehurići i koje proizvode većinu tekućine za spermu. Mokraćna cijev (uretra), koja provodi urin i spermu van tijela kroz penis, prolazi kroz sredinu prostate.
Prostata ima tendenciju rasta s godinama. Kod mlađih muškaraca veličine je otprilike kao orah, ali može biti znatno veća kod starijih muškaraca.
Vrste raka prostate
Gotovo svi oblici raka prostate su adenokarcinomi. Ovaj tip karcinoma nastaje iz žljezdanih ćelija prostate (ćelija koje proizvode tekućinu prostate koja se dodaje spermi). Drugi tipovi raka koji mogu nastati u prostati uključuju:
- Karcinom malih ćelija (neuroendokrini karcinom malih ćelija)
- Druge neuroendokrine tumore (uključujući karcinom velikih ćelija)
- Prijelaznoćelijski karcinom
- Sarkome
Drugi navedeni tipovi karcinoma su rijetki. Ako vam je dijagnosticiran karcinom prostate, vrlo je vjerovatno da se radi o adenokarcinomu.
Neki oblici raka prostate mogu rasti i širiti se brzo, ali većina obično raste sporo.
Moguća prekancerozna stanja prostate
Neka istraživanja sugerišu da rak prostate može započeti kao prekancerozno stanje u određenim slučajevima. Ova stanja se ponekad otkriju kada muškarac uradi biopsiju prostate (uklanjanje malih uzoraka prostate radi analize na prisustvo raka).
Prostatična intraepitelna neoplazija (PIN)
Kod PIN-a, ćelije prostate ne izgledaju normalno pod mikroskopom, ali abnormalne ćelije ne pokazuju znakove širenja na druge dijelove prostate (kao što bi to učinile ćelije raka). PIN nije rak, ali može ponekad povećati rizik od nastanka karcinoma prostate.
Na osnovu izgleda ćelijskih obrazaca, PIN se klasifikuje kao:
- PIN niskog stepena, ako obrazac ćelija prostate izgleda skoro normalno, ili
- PIN visokog stepena, ako ćelije izgledaju značajno abnormalno
PIN niskog stepena se ne smatra povezanim sa rizikom od raka prostate. Ako imate PIN visokog stepena, možete imati veći rizik od razvoja karcinoma prostate tokom vremena. Međutim, najčešće, PIN visokog stepena ne prelazi u rak.
Proliferativna inflamatorna atrofija (PIA)
Kod PIA, ćelije prostate izgledaju manje od normalnih, a u tom području postoje znakovi upale. PIA nije rak i još uvijek nije jasno da li PIA može dovesti do PIN-a visokog stepena ili karcinoma prostate.
Više o korisnim temama pročitajte na našem blogu.
Izvor: American Cancer Society